نمک درمانی یا هالوتراپی (Salt therapy, Halo therapy) شیوهای نوین در درمان بسیاری از بیماریها به شمار میرود. استفاده از نمک در درمان انواع بیماری به هزاران سال پیش بازمیگردد. امروزه این شیوه درمانی به لطف پیشرفت فناوری و تکنولوژی تغییر و به شکل نوین در اختیار متقاضیان قرارگرفته است. امروزه کشورهای مختلفی ازجمله ایالات‌متحده، انگلستان، کانادا، استرالیا و کشورهای اروپایی از هالوتراپی برای درمان مشکلات تنفسی و پوستی بهره میگیرند. تأثیرگذاری این روش به‌اندازه‌ای است که تنها در آمریکای شمالی بیش از ۳۰۰ مرکز به متقاضیان خدمترسانی میکنند. با توجه بااهمیت موضوع بر آن شدیم تا در این مطب در مورد تاریخچه، کاربرد و مزایای نمک درمانی با شما صحبت کنیم. در ادامه با داکو سالت تنها مرکز تخصصی طراحی و ساخت اتاق نمک در ایران همراه باشید.
تاریخچه هالوتراپی
استفاده از نمک در درمان انواع بیماری موضوع جدیدی نیست و به هزاران سال پیش بازمیگردد. فضای داخلی غارهای نمکی کشف‌شده از گذشته نیز نشان میدهد که به‌عنوان محل شفا مورداستفاده بودهاند؛ اما اولین بار یک پزشک لهستانی به نام فلیکس بوژوفسکی (Feliks Boczkowski) در سال ۱۸۴۳ به‌صورت علمی به اثر درمانی نمک پی برد. وی با مشاهده وضعیت سلامت کارگران معادن نمک لهستان به این نتیجه دست‌یافت.
این افراد در کنار شرایط سخت کار و نداشتن تغذیه مناسب، کمتر از سایرین به بیماریهای تنفسی و سرماخوردگی دچار میشدند. تا چندین سال بعد از تائید بوژوفسکی، غارهای طبیعی نمکی و زیرزمینی برای درمان مورداستفاده قرار میگرفت. تا اینکه نمک درمانی در سال ۱۹۹۰ توسط وزارت بهداشت روسیه به‌عنوان یک روش درمانی معتبر مورداستفاده قرار گرفت. این کشور با الهام از غار نمکی طبیعی موفق به ساخت اتاق نمکی شد.
استفاده از نمک در درمان انواع بیماری موضوع جدیدی نیست و به هزاران سال پیش بازمیگردد. فضای داخلی غارهای نمکی کشف‌شده از گذشته نیز نشان میدهد که به‌عنوان محل شفا مورداستفاده بودهاند. در نمک درمانی خشک، محیط عاری از رطوبت و با دمای ۲۰ درجه سانتیگراد طراحی میشود. تولید پودر نمک بر عهده دستگاه هالوژنراتور قرار دارد. این دستگاه پودر نمک را در محیط اسپری میکند. رایجترین و قدیمی‌ترین شیوه نمک درمانی‌تر، قرقره کردن آب‌نمک است. حوضچههای آب‌نمک طراحی‌شده برای شنا نیز نمونهای از هالوتراپی تر به شمار میروند. از دوش آب‌نمک و نوشیدن آب‌نمک نیز به‌عنوان دیگر روشهای مرتبط یاد میشود.
انواع روشهای نمک درمانی
اساس هالوتراپی استنشاق هوای نمکدار است. این کار به دو شیوه خشک و تر امکانپذیر میباشد. این خدمات معمولاً توسط کلینیکهای نمکی در اختیار متقاضیان قرار میگیرد. البته مراکزی از قبیل اتاق یوگا، کافیشاپ، رستورانها، هتلها و اقامتگاههای بوگردی نیز میتوانند اتاق نمکی را نیز به سایر خدمات خود اضافه کنند.
نمک درمانی به دو شیوه خشک و تر انجام میشود.
روش خشک (اتاق نمکی فعال)
نمک درمانی به دو صورت‌تر و خشک انجام میشود.
در نمک درمانی خشک، محیط عاری از رطوبت و با دمای ۲۰ درجه سانتیگراد طراحی میشود. تولید پودر نمک بر عهده دستگاه هالوژنراتور قرار دارد. این دستگاه پودر نمک را در محیط اسپری میکند. دستگاه هالوژنراتور در ابعاد مختلفی تولید میشود. اتاقهای بزرگ طبیعتاً به دستگاههای بزرگتری نیاز دارند. استانداردی برای غلظت نمک وجود ندارد. بلکه کلینیکهای نمکی به‌صورت مستقل اقدام به تنظیم آن میکنند. هالوکمپلکس (Halo complex) عنوان اتاقی با دیوار و کف نمکی است که یک دستگاه هالوژنراتور در آن قرار دارد. طراحی فضای داخلی اتاق نمک از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا طراحی داخلی به میزان زیادی (بیش از ۴۰ درصد) وضعیت روحی افراد را بهبود میبخشد.
نمک درمانی شیوهای نوین و صددرصد تضمینی برای درمان بسیاری از بیماریها
روش خشک (اتاق نمکی منفعل)
اتاقکهای نمکی منفعل مشابه غارهای نمکی طبیعی است. به عبارتی در این اتاقکها خبری از هالوژنراتور نیست. بلکه سقف، کف و دیوارهها از تزئینات مختلف نمکی تشکیل‌شده است؛ به‌عنوان‌مثال میتوان به سنگ نمک یا نمک هیمالیا اشاره کرد. نمک هیمالیا خالصترین نمک طبیعی است که ۹۸% آن را سدیم کلرید تشکیل داده است. راه رفتن یا استفاده از وسایل تعبیه‌شده در این محیط موجب پراکندگی ذرات نمک میشود.
به دلیل استفاده از تجهیزاتی چون تلویزیون، موبایل، کامپیوتر و … محیط پیرامون سرشار از یون منفی است. بالا رفتن یون منفی در محیط موجب بروز مشکلات فراوانی میشود. افسردگی، خستگی، سردرد، سستی و … ازجمله این موارد هستند. یکی از مزایای چراغ نمک یا کریستال نمک، تولید یون منفی است. در نمونهای از تحقیقات انجام‌شده توسط دانشگاه کالیفرنیا، یون منفی تولید سراتونین در بدن را افزایش میدهد. این ماده که به هورمون شادی شهرت دارد، موجب بهبود خلق‌وخو، الگوی خواب و افزایش تمرکز میشود. دیگر فواید افزایش یون منفی در فضا عبارت‌اند از:
- رفع سردرد
- افزایش هوشیاری
- کاهش خستگی و سستی
- جلوگیری از پیر شدن سلولها
- بهبود عملکرد سیستم ایمنی و افزایش مقاومت بدن
روش تر
یکی دیگر از روشهای برخورداری از خواص نمک، شیوه تر است. رایجترین و قدیمی‌ترین شیوه نمک درمانی‌تر، قرقره کردن آب‌نمک است. حوضچههای آب‌نمک طراحی‌شده برای شنا نیز نمونهای از هالوتراپی تر به شمار میروند. از دوش آب‌نمک و نوشیدن آب‌نمک نیز به‌عنوان دیگر روشهای مرتبط یاد میشود. این روش اغلب برای کمردرد و دردهای روماتیمی کاربرد دارد و استفاده از آن برای بیماران تنفسی چندان مناسب نیست.
تعداد جلسات هالوتراپی
تعداد جلسات موردنیاز در نمک درمانی به عوامل مختلفی بستگی دارد. شرایط بیمار، روش مورداستفاده و نوع عارضه ازجمله این پارامترها به شمار میروند؛ به‌عنوان‌مثال برای افراد مبتلابه عوارض پوستی و یا مشکلات تنفسی به ۱۲ الی ۲۰ جلسه درمانی موردنیاز است. این در حالی است که برای مشکلات خفیفتر از قبیل آنفولانزا، عفونت گوش و حتی سرماخوردگی تعداد جلسات به ۲ الی ۸ جلسه کاهش مییابد. طول جلسات بین ۳۰ الی ۴۵ دقیقه است. در بهترین حالت جلسات طوری تنظیم میشوند که بین آن‌ها فاصله سه‌روزه وجود داشته باشد. در صورت انجام دومرتبه نمک درمانی در هفته میزان اثرگذاری روش افزایش مییابد.
نمک درمانی شیوهای نوین و صددرصد تضمینی برای درمان بسیاری از بیماریها
کاربرد نمک درمانی
خاصیت ضدالتهابی، ضد باکتریایی و جاذب قدرتمند رطوبت سه ویژگی مهم نمک است که به آن خاصیت درمانی بخشیده است. انواع کاربرد این شیوه درمانی عبارت‌اند از:
درمان مشکلات تنفسی: افراد مستقر در اتاق نمک به‌محض تنفس، این ذرات را وارد مجاری تنفسی خود میکنند. ذرات نمک با ورود به این مجاری آلرژن، مواد خارجی و سموم آن را به خود جذب میکنند. نقش ضدباکتریایی و ضدویروسی نمک نیز پاک‌سازی بخشهای مختلف دستگاه تنفسی را به همراه دارد. خاصیت ضدالتهابی ذرات نمک در کنار موارد ذکرشده موجب بهبود مشکلات زیر میشود:
- سرفه
- آنفولانزا
- سینوزیت
- سرماخوردگی
- گرفتگی بینی و گلو
- التهاب و عفونت گوش
- تنگی نفس، خسخس سینه و سرفه ناشی از استعمال دخانیات
درمان مشکلات پوستی: تأثیرگذاری نمک تنها مختص مجاری تنفسی نیست. بلکه به‌محض قرارگیری روی پوست اقدام به جذب آلودگی و ناخالصیهای پوست میکند. خواص ضد باکتری، ویروسی و قارچی آن نیز به رفع بسیاری از مشکلات پوستی کمک میکند. دکتر برایان زلیکسون پزشک مطرح آمریکایی یکی از طرفداران استفاده از نمک درمانی برای بهبود برخی عوارض پوستی است. به عقیده وی داروهای شیمیایی تجویزی برای درمان این عوارض در بسیاری از موارد، التهاب واکنش پوست را به دنبال دارد. این در حالی است که نمک هیچ عارضهای برای پوست ایجاد نمیکند. رایجترین عوارض پوستی قابل‌کنترل با هالوتراپی عبارت‌اند از:
- آکنه
- اگزما
- پسوریازیس
- جوش چرکی
- پوسته‌پوسته شدن
- رزاسیا (جوش بالغین)
- خشکی بیش‌ازحد پوست
- پیری پوست (به کمک لایه‌برداری پوست)
- آنیکومیکوز (عفونت قارچی که بیشتر پوست کنار ناخن را درگیر میکند)
- درماتیت پوستی (خارش، قرمزی و ترک پوست که منجر به پوست‌اندازی و خروج ترشح میشود)
سایر کاربردهای هالوتراپی: نمک درمانی تنها برای بهبود وضعیت بیماران تنفسی، پوستی و .. نیست. بلکه ورزشکاران نیز برای سلامت هرچه بیشتر سیستم حرکتی خود از این شیوه درمانی بهره میگیرند. این روش همچنین برای درمان مشکلات زیر کاربرد دارد:
- عفونت واژن
- دردهای روماتیسمی
- گرفتگی عضلات
- رفع خستگی
- درمان خروپف
- افسردگی و اضطراب
نمک درمانی در درمان مشکلات تنفسی، پوستی، گرفتگی عضلات، دردهای روماتیسمی و … کاربرد دارد. امروزه در کلینیکهای زیبایی و درمانی از خواص نمک استفاده میشود.
داکو سالت مرجع ساخت اتاق نمک
عوارض نمک درمانی یا هالوتراپی
سردرد و خروج ترشحات از مجاری تنفسی یکی از عوارض نمک درمانی است. البته این موارد مثبت ارزیابی‌شده و نشان‌دهنده تأثیرگذاری درمان است. در برخی موارد سرخی چشم و التهاب بافت ملتحمه (غشای شفاف و روی سفیدی چشم) نیز مشاهده میشود. البته جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد؛ زیرا قرمزی چشم بعد از ۵-۳ جلسه از بین میرود. بستن چشم حین حضور در اتاق نمک راهکار مناسبی برای پیشگیری از این مشکل است.
مزایای
نمک درمانی یا هالوتراپی
یکی از مزایای این روش امکان استفاده ترکیبی از آن در کنار سایر روشهای درمانی است. امنیت بالا، عوارض جانبی ناچیز و اجرا در محیط مناسب و راحت از دیگر مزایای نمک درمانی است. دیگر مزیت هالوتراپی، نداشتن عوارض خاص برای زنان باردار و کودکان است. البته در رابطه با این موضوع مطالعات و تحقیقات کمی صورت گرفته و باید بااحتیاط بیشتری نسبت به انجام آن اقدام کرد.
موارد احتیاط نمک درمانی
غار نمک مصنوعی برای بهره‌مندی از خواص نمک
هالوتراپی به‌تنهایی به‌عنوان یک روش درمانی مطرح نیست. بلکه بهتر است به‌صورت مکمل در کنار سایر روشها (رژیم دارویی، فیزیوتراپی و …) مورداستفاده قرار گیرد. به همین دلیل مشورت با پزشک متخصص قبل از استفاده از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ به‌عنوان‌مثال برای افراد مبتلابه آسم شدید، نمک درمانی ممکن است به تشدید علائم و حمله آسمی (خسخس صدا، سرفه و تنگی نفس) منجر شود.
استفاده از این روش برای افراد دارای نارسایی قلبی عروقی، بیماری مسری، زخم باز، خونریزی، بیماری بدخیم و نارسایی شدید تنفسی محدودیت دارد. همچنین افراد دارای فشارخون بالا یا پایین مجاز به استفاده از این روش نیستند. اعتیاد به مواد مخدر را نیز باید به محدودیتهای این روش اضافه کرد.
هالوتراپی به‌تنهایی به‌عنوان یک روش درمانی مطرح نیست. بلکه بهتر است به‌صورت مکمل در کنار سایر روشها (رژیم دارویی، فیزیوتراپی و …) مورداستفاده قرار گیرد. به همین دلیل مشورت با پزشک متخصص قبل از استفاده از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ به‌عنوان‌مثال برای افراد مبتلابه آسم شدید، نمک درمانی ممکن است به تشدید علائم و حمله آسمی (خسخس صدا، سرفه و تنگی نفس) منجر شود
سخن پایانی
یکی از روشهای نوین در سراسر جهان برای کنترل بیماریهای تنفسی و پوستی، نمک درمانی است. این روش به دو شکل تر و خشک در دسترس قرار دارد. قرقره کردن آب‌نمک، استخر آب‌نمک و دوش آب‌نمک ازجمله روشهای مرسوم هالوتراپی تر است. اتاق نمکی فعال و منفعل نیز ازجمله روشهای نمک درمانی خشک به شمار میروند. مناسبت هر یک از این روشها بر اساس نوع عارضه تعیین میشود. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درزمینهٔ ساخت اتاق نمک با کارشناس‌های پشتیبان مجموعه داکو سالت در ارتباط باشید. کارشناسان مجموعه به شما درزمینهٔ خرید تجهیزات، ساخت اتاق نمک، ساخت غار نمک، ساخت اتاق نمک در مراکز مشاوره، ساخت اتاق نمک در هتل و … مشاوره لازم را خواهند داد. هدف داکو سالت ارائه خدمات تخصصی در حوزه اتاق نمک در ایران است.
