به آجر نمک دام آجر لیسیدنی معدنی و آجر معدنی نیز می‌گویند. آجر نمک دام برای تغذیه و پرورش فیزیولوژیکی دام بسیار ضروری است. به‌گونه‌ای که اگر دام بعضی از عناصر ضروری را نداشته باشد و این کمبود مواد معدنی تشخیص داده شود، دام میل شدیدی به خوردن آنچه حاوی این عناصر است پیدا می‌کند. داکو سالت مرجع طراحی و ساخت اتاق نمک و نمک درمانی در ایران می باشد.
غذای دام‌ها علوفه است و این ماده غذایی فاقد همه مواد معدنی موردنیاز رشد دام می‌باشد. به همین جهت باید کمبود این مواد معدنی را به بهترین شکل جبران نمود. در غیر این صورت گاو و گوسفند و دام‌هایی که پرورش می‌دهید، به خوردن ضایعاتی که حاوی این عناصر هستند، میل شدیدی پیدا می‌کنند. این ضایعات ممکن است در قالب خاک، سنگ، چوب، گچ، مو، مدفوع و غیره باشند که به این خوردن دام‌ها اصطلاحاً گند خواری یا پیکا گفته می‌شود.
جلوگیری از گند خواری دام‌ها
مؤثرترین و مطمئن‌ترین راه جبران کمبود عناصر معدنی برای دام‌ها این است که از مکمل‌های معدنی و غذایی ضروری استفاده شود و آن را در ترکیب با خوراک دام به شکل کنسانتره قرار داد. روش دیگر این است که آجر لیسیدنی یا بلوک لیسیدنی یا همان آجر نمک معدنی دام را که حاوی عناصر موردنیاز بدن دام‌ها است، در اختیار دام‌ها قرار دهید.
مواد معدنی بو و طعم خاصی دارند و با ذائقه نشخوارکنندگان مانند گاو و گوسفند زیاد سازگار نیست. برای حل این مسئله باید این عناصر را در بستری از نمک طعام به شکل آجر لیسیدنی یا بلوک نمک لیسیدنی تبدیل کنیم.
گوسفند و گاو علاقه بسیاری به طعم و بوی نمک دارند. این دام‌ها از طریق لیسیدن آجر معدنی می‌توانند عناصر ضروری بدنشان را تأمین نمایند و نیازهای فیزیولوژیکی بدنشان برطرف شود. عناصر ضروری بدن دام‌ها را با توجه به نوع دام، در انواع آجر لیسیدنی و بلوک لیسیدنی ترکیب و تولید می‌کنند و به دام‌ها خورانده می‌شود.
آجر لیسیدنی معدنی برای دام‌ها در گروه مختلفی قرار می‌گیرد که به شرح زیر است:
- آجر لیسیدنی و بلوک لیسیدنی برای همه نشخوارکنندگان
- آجر و بلوک لیسیدنی مخصوص استفاده در دامداری و مراکز پرورش گوسفند و بز
- آجر و بلوک لیسیدنی مخصوص استفاده در گاوداری شیری و گاوداری پرواری
- آجر و بلوک لیسیدنی مخصوص استفاده در باشگاه پرورش اسب
برای آنکه گاو و گوسفند از عناصر معدنی ضروری استفاده کنند، باید تعداد کافی از آجرها و بلوک‌ها را به‌جای سنگ نمک در داخل مینرال باکس قرار داد که در نزدیکی آبخوری حیوانات گذاشته می‌شود. جایگذاری مینرال باکس (جعبه مواد معدنی) باید به‌گونه‌ای باشد که آب و رطوبت به آجرها و بلوک‌ها نرسد تا لیسیدن آن‌ها برای دام‌ها راحت‌تر باشد.
کمبود مواد معدنی در دام‌ها
فسفر بدن گاو و گوسفند را تأمین می‌کند، اگر گاو کمبود فسفر داشته باشد باعث می‌شود که اشتهای آن کم شود، تولید شیر آن کاهش یابد. همچنین در گوسفندان باعث ایجاد مشکلات استخوانی، کاهش رشد، کاهش رشد دندان، ظهور بیماری پیکا یا گند خواری و مشکلات تولیدمثلی و پشم خواری می‌شود.
کلسیم بدن گاو توسط آجر نمک دام تأمین می‌شود. اگر گاو کمبود کلسیم داشته باشد، منجر به کاهش تولید شیر، کاهش باروری، به خطر افتادن سلامت گاو در دوره باروری تا شیردهی، فلج پس از زایمان، گرفتاری‌های جسمی پس از زایمان، بیماری‌های کتوز و کبد چرب می‌گردد.
همچنین آجر لیسیدنی نمک کلسیم بدن گوسفند و بز را تأمین می‌نماید. کمبود کلسیم در گوسفند و بز باعث می‌شود که در هنگام زایمان و پس‌ازآن مشکاتی رخ دهد.
منیزیم بدن گاو و گوسفند نیز با آجر نمک دام تأمین خواهد شد. کمبود منیزیم در گوساله‌ها باعث بی‌اشتهایی، کوری، به هم خوردن تعادل، کف کردن دهان، از بین رفتن تعادل برای ایستادن و باز و بسته کردن پاها و درنهایت باعث مرگ می‌شود. در گاو بالغ کمبود منیزیم باعث تشنج، لرزش، انقباض ماهیچه‌ها و در گوسفندان کمبود منیزیم باعث اختلالات تنفسی و درنهایت مرگ می‌گردد.
خواص آجر نمک دامی
آجر نمک دامی همه مواد معدنی موردنیاز برای دام را دارد و در صورت استفاده از این آجر نمک برای دام هیچ‌گونه مشکل جسمی ایجاد نمی‌شود. اگر از آجر نمک دام استفاده نشود و مواد معدنی موردنیاز دام تأمین نگردد، می‌تواند در روند رشد، تولیدمثل، زایمان، تشکیل استخوان‌ها، حجم گوشت و تولید شیر دام اختلال ایجاد کرده و منجر به انواع فلجی‌ها، انواع تشنج‌ها، انواع بیماری‌ها و عفونت‌ها، عقب‌ماندگی‌ها، سخت‌زایی‌ها، کوری، لاغری مفرد، اسهال، ترکیدن پوست، ناهنجاری‌های اسکلتی، ژولیدگی مو و پشم و دیگر بیماری‌ها شود؛ اما اگر از آجر لیسیدنی و بلوک لیسیدنی یا همان آجر نمک برای دام‌ها استفاده کنید باعث می‌شود که از عارضه گند خواری پیشگیری شود.
برای کاهش بسیاری از مشکلات دامی، می‌توانید به‌راحتی از آجر لیسیدنی معدنی استفاده نمایید. پیشگیری از کم‌خونی در دام‌ها، پیشگیری از نرمی استخوان و بیماری‌هایی مانند تب مالت در دام‌ها با استفاده از آجر نمک دام صورت می‌گیرد، مشکلات تولیدمثل، زایمان و جفت‌گیری ایجاد نمی‌شود، اختلالات هورمونی و تخمک‌گذاری در بدن دام رخ نمی‌دهد، بدن دام از طریق تقویت سیستم عصبی و هورمون‌ها تقویت می‌گردد، تمام اسیدآمینه‌های مصرفی در بدن دام جذب می‌شوند، عضلات داخلی بدن دام ازجمله ماهیچه‌های حرکتی تقویت‌شده، حجم مایعات موجود در بدن دام‌ها تنظیم و باعث ضدعفونی شدن بدن دام می‌گردد.
خرید و قیمت آجر نمک دام
آجر نمکی دام‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شود که هر شخص بنا به نوع نیاز و نوع دامی که دارد، این محصولات را سفارش می‌دهد. خرید آجر نمک دامی می‌تواند به‌صورت حضوری یا به‌صورت آنلاین سفارش صورت گیرد. خرید این آجر نمک‌ها بر اساس نوع استفاده شما می‌تواند در تعداد کم و یا انبوه انجام شود. آجر نمک دامی را به خارج از کشور هم به‌صورت فله و یا بسته‌بندی صادر می‌کنند. آجر نمک دام بر اساس نوع سنگ نمک، تعداد سفارش و وزن آن قیمت‌گذاری می‌شد. مقدار خالصی‌ها و ناخالصی‌ها و مقدار مواد معدنی که در سنگ نمک وجود دارد در قیمت آجر نمک تأثیر بسزایی دارد و قیمت را تعیین می‌کند.
